SH 11: Bài 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT
Ngày soạn: 17/10/2015
Ngày giảng: 24/10/2015
Tiết 11 –Bài 12
HÔ HẤP Ở THỰC
VẬT
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Học
xong bài này, HS cần phải:
1. Kiến thức
-
Nêu được bản chất của quá trình hô hấp ở thực
vật và viết được phương trình tổng quát
-
Nêu được vai trò của hô hấp đối với cơ thể thực
vật
-
Phân biệt được các con đường hô hấp ở thực vật
liên quan với điều kiện có hay không có oxi.
-
Trình bày được mối liên quan giữa hô hấp và
quang hợp
-
Nêu được ví dụ về ảnh hưởng của nhân tố môi
trường đối với hô hấp
2. Kĩ năng
-
Rèn luyện kĩ năng quan sát và phân tích thông
tin từ tranh hình
-
Rèn luyện kĩ năng phân tích so sánh
-
Rèn luyện kĩ năng vận dụng kí thuyết vào thực
tiễn
3. Thái độ
- Yêu thích môn
học
- Vận dụng các
kiến thức đã học để giải thích các hiện tượng thực tế.
- Bảo vệ môi
trường
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
-
Giảng giải
-
Hỏi – Đáp
-
Trực quan
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
-
SGK Sinh học 11
-
Giáo án
IV. TIẾN
TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC.
1. Khám phá (5’)
* Ổn định lớp
* Kiểm tra sĩ số: - Lớp: 11D1
:
- Lớp:
11D2:
- Lớp:
11D3:
*Kiểm tra bài cũ:
- Tại sao nói quang hợp quyết
định năng suất ở thực vật?
- Nêu các biện pháp tăng năng
suất cây trồng thông qua sự điều khiển quang hợp?
* ĐVĐ:
GV: Con người có thể nhịn ăn vài ngày vẫn bình thường
nhưng không thể nhịn thở quá 3 phút
GV: ở người, cơ quan nào thực hiện chức năng hô hấp?
à Phổi
GV: Thực vật không có cơ quan hô hấp chuyên trách như
con người. Vậy thực vật hô hấp bằng cách nào? à Vào bài mới
2. Kết nối
|
Hoạt động của GV và HS
|
TG
|
Nội dung
|
||||||||||||||||
|
GV giải thích mô hình
thí nghiệm SGK-51 và yêu cầu HS trả lời từng lệnh trong SGK- 51
GV: Vì sao nước vôi trong ống nghiệm bên phải bình chứa hạt nảy mầm
(hình 12.1 A) bị vẩn đục khi bơm hút hoạt động?
GV:Giọt nước màu trong ống mao dẫn di chuyển về phía trái(hình
12.1 B) có phải do hạt nảy mầm hô hấp hút O2 không? Vì sao?
GV:Nhiệt kế trong bình (hình 12.1C) chỉ nhiệt độ cao hơn nhiệt độ
không khí bên ngoài bình chứng thực điều gì?
HS: vận dụng các kiến
thức có liên quan trả lời
GV: Hô hấp ở thực vật là gì?
HS: vận dụng đáp án lệnh
SGK- 51 trả lời
GV giảng giải: Thực vật
không có cơ quan hô hấp chuyên trách. Hô hấp diễn ra trong mọi cơ quan của
thực vật, đặc biệt là các cơ quan đang có hoạt động sinh lí mạnh như hạt đang
nảy mầm, hoa và quả đang sinh trưởng
GV gọi 1 HS lên bảng
viết phương trình tổng quát của quá trình hô hấp ở thực vật?
HS: lên bảng viết phương trình tổng quát của quá trình hô hấp ở
thực vật.
GV:Nhìn vào phương trình hô hấp tổng quát và cho biết hô hấp có
vai trò như thế nào đối với thực vật?
HS: nhìn vào phương trình và đưa ra câu trả lời
GV: Thực vật có những
con đường hô hấp nào?
GV: Phân giải kị khí xảy ra trong điều kiện nào? Diễn ra ở đâu?
GV: Con đường hô hấp kị khí gồm những quá trình nào?
HS: nghiên cứu SGK – 51,
52 trả lời
GV: Dựa vào hình 12.1 sgk – 52 hãy cho biết có bao nhiêu phân tử
ATP và phân tử axit piruvic được hình thành từ 1 phân tử glucôzơ bị phân giải
trong đường phân?
HS: quan sát hình 12.2
trả lời
2 ATP + 2
Axit Piruvic
GV: Phân giải hiếu khí xảy
ra trong điều kiện nào? Diễn ra ở đâu?
HS: nghiên cứu SGK trả
lời
GV: Dựa vào kiến thức sinh
học 10, hãy mô tả cấu tạo của ti thể là bào quan hô hấp hiếu khí?
HS: nhớ lại kiến thức
lớp 10 trả lời
GV: Con đường hô hấp hiếu khí bao gồm những quá trình nào? Diễn
ra ở đâu?
GV: Dựa vào sơ đồ trên hình 12.2 sgk – 52 , hãy so sánh hiệu quả
năng lượng của quá trình hô hấp hiếu khí và lên men?
HS quan sát hình 12.2 và
nhận xét:
Năng
lượng của quá trình hô hấp hiếu khí cao hơn hô hấp kị khí rất nhiều (9 lần)
GV: Hô hấp sáng là gì?
GV : Hô hấp sáng có những đặc điểm gì?
(Điều kiện xảy ra hô hấp sáng, xảy ra ở những bào quan nào, có tạo năng lượng
không?)
GV : Hô hấp sáng gây ảnh hưởng như thế nào
đối với cây trồng?
HS : nghiên cứu SGK trả lời
GV : Dựa vào kiến thức về quang hợp
và hô hấp, hãy chứng minh quang hợp là tiền đề cho hô hấp và ngược lại?
HS : vận dụng những kiến thức đã học trả lời
GV : Có những nhân tố ngoại cảnh nào
ảnh hưởng đến quá trình hô hấp ở thực vật?
HS : vận dụng kiến thức đã học trả lời
GV : Nước ảnh hưởng như thế nào đến quá trình hô hấp?
HS : vận dụng kiến thức đã học trả lời
GV : Thực vật hô hấp được ở nhiệt độ
nào?
GV : Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào
đến hô hấp?
HS : vận dụng kiến thức đã học trả lời
GV : Dựa vào kiến thức đã học về hô
hấp ở phần trên, hãy nêu vai trò của ôxi đối với hô hấp của cây?
HS vận dụng kiến thức đã học trả lời
GV : Hàm lượng CO2 ảnh hưởng như thế nào
đến quá trình hô hấp?
GV : Trong bảo quản nông phẩm người
ta ứng dụng hàm lượng CO2 như thế nào?
GV : Dựa vào kiến thức về hô hấp, mối
quan hệ giữa hô hấp và môi trường, hãy nêu một số biện pháp bảo quản nông
phẩm?
HS : vận dụng kiến thức đã học trả lời
·
Giảm hàm lượng nước: phơi, sấy khô
·
Giảm nhiệt độ: tủ lạnh
·
Tăng hàm lượng CO2
Liên hệ: Hô hấp chịu ảnh hưởng của các nhân tố nước,
nhiệt độ, O2, CO2… à Cần có ý thức bảo vệ môi trường để cây xanh
hô hấp tốt
|
9’
16’
4’
7’
|
I. Khái quát về hô hấp ở
thực vật
1. Hô hấp ở thực vật là
gì?
- Khái niệm: Hô
hấp ở thực vật là quá trình chuyển đổi năng lượng của tế bào sống. Trong đó,
các phân tử cacbohiđrat bị phân giải đến CO2 và H2O,
đồng thời năng lượng được giải phóng và một phần năng lượng đó được tích luỹ
trong ATP
2. Phương trình hô hấp
tổng quát
C6H12O6
+ 6 O2 à 6 CO2 + 6 H2O
+ Q + ATP
3. Vai trò của hô hấp đối
với cơ thể thực vật
- Tạo nhiệt lượng: duy trì
nhiệt độ thuận lợi cho các hoạt động sống của cơ thể thực vật.
- Tạo ATP: sử dụng cho nhiều
hoạt động sống của cây (vận chuyển các chất, sinh trưởng, tổng hợp chất hữu
cơ, sửa chữa những hư hại của tế bào)
- Tạo sản phẩm trung gian: cung
cấp cho các quá trình tổng hợp các hợp chất hữu cơ khác trong cơ thể.
II. Con đường hô hấp ở
thực vật
1. Phân giải kị khí
- Xảy ra trong điều kiện thiếu
O2: rễ cây ngập úng, hạt ngâm trong nước…
- Xảy ra ở tế bào chất
- Gồm: Đường phân và lên men
+) Đường phân:
 C6H12O6 2 Axit Piruvic
+) Lên men:
2Axit Piruvic à
2 Rượu êtilic + 2CO2 (Hoặc 2 Axit lactic)
2. Phân giải hiếu khí
 - Xảy ra trong điều kiện có O2
- Ti thể là bào quan hô hấp ở
thực vật hiếu khí
- Gồm:
·
Đường phân: tế bào chất
 C6H12O6 2 Axit Piruvic
·
  2 Axit Piruvic + O2 6 CO2
6 H20
+ + 36 ATP
III. Hô hấp sáng
- Khái niệm: Hô
hấp sáng là quá trình hấp thụ O2 và giải phóng CO2
ngoài sáng
- Đặc điểm
·
Điều kiện ánh sáng cao, ôxi nhiều
·
Xảy ra ở 3 bào quan: lục lạp, perôxixôm, ti thể
·
Không tạo năng lượng
- Ảnh hưởng:
·
Gây lãng phí sản phẩm của quang hợp
·
Hình thành 1 số axit amin cho cây (glixerin,
serin)
IV. Quan hệ giữa hô hấp
với quang hợp và môi trường
1. Mối quan hệ giữa hô
hấp và quang hợp
Quang
hợp là tiền đề cho quá trình hô hấp và ngược lại
- Sản phẩm của quá trình hô hấp
tham gia cấu tạo bộ máy quang hợp, pha sáng và pha tối quang hợp
- Sản phẩm của quá trình quang
hợp (C6H12O6, 02) làm nguyên liệu
cho quá trình hô hấp
2. Mối quan hệ giữa hô
hấp và môi trường
a. Nước
- Nước cần cho hô hấp
- Mất nước hô hấp giảm
- Tăng lượng nước ở các cơ quan
đang ở trạng thái ngủ (hạt) à hô hấp tăng à
Muốn hạt nảy mầm phải đảm bảo đủ nước
b. Nhiệt độ
- Thực vật hô hấp được ở nhiệt
độ 0-40OC
- Hô hấp tuân theo định luật
Van – Hôp:
Q10 = 2 - 3
(Cứ tăng nhiệt độ thêm 10OC thì cường độ hô hấp tăng lên 2 –
3 lần)
c. Ôxi
- Quang hợp cần O2
- Khi nồng độ O2 trong khí quyển giảm dưới 5% thì cây chuyển
sang hô hấp kị khí
d. Hàm lượng CO2
- Hàm lượng CO2 vượt quá 40% sẽ ức chế hô hấp
- Ứng dụng: tăng hàm lượng CO2 để bảo vệ nông sản
|
3. Thực hành luyện tập ( 3’)
GV hệ thống lại kiến thức bài học
4. Vận dụng (1’)
- Đọc kết luận SGK – 54
- Đọc mục “Em có biết” sgk - 55
- Học bài và trả lời các
câu hỏi SGK
- Chuẩn bị bài 13 thực hành: Phát hiện
diệp lục và Carôtenôit
V. RÚT KINH NGHIỆM
SAU GIỜ DẠY
...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………….
...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Comments
Post a Comment